Berekenen overdrachtsbelasting 2023

Overdrachtsbelasting in 2023

Bij de aankoop van een huis, grond of gebouw komt vaak de overdrachtsbelasting om de hoek kijken. Vanwege de bijstelling van het percentage genieten veel kopers de laatste jaren van een gereduceerd tarief van 2% of zelfs een totale vrijstelling. Ook in 2023 is dit het geval. Hoe werkt deze belasting nu eigenlijk? Wanneer ben je verplicht deze te betalen? En onder welke omstandigheden kun je een vrijstelling krijgen? Dit roept vragen op en daarom hebben wij dit voor jou op een rijtje gezet.

Wat houdt de overdrachtsbelasting in?

Als je onroerend goed verwerft, zoals een huis, perceel of zakelijk vastgoed, dan kom je doorgaans in aanraking met de overdrachtsbelasting. Dit is een belastingpercentage dat je over de aankoopprijs heen betaalt bij het verkrijgen van (rechten op) onroerende zaken, zoals bij het aankopen van een huis, het verkrijgen van erfpacht of opstalrechten.

Het is niet alleen van toepassing wanneer je de woning zelf betrekt, maar ook als je investeert in een huurpand of een vakantiehuis aanschaft.

Er zijn echter momenten waarop je vrijgesteld bent van deze belasting:

• Bij mede-eigendom door huwelijk in gemeenschap van goederen of geregistreerd partnerschap;
• Als je na het beëindigen van een relatie de volledige eigendom verwerft van een pand dat eerder toebehoorde aan jou, je voormalige partner of jullie beiden;
• Bij het erven van vastgoed. Daarnaast ben je vrijgesteld van overdrachtsbelasting bij de aankoop van een nieuwbouwobject, aangezien hierbij geen sprake is van daadwerkelijke ‘overdracht’ van eigendom.

Overdrachtsbelasting betalen

De overdrachtsbelasting behoort tot de bijkomende kosten bij de aanschaf van een woning. Wanneer je een notariële akte laat opstellen bij de aankoop van een onroerend goed, zorgt de notaris ervoor dat de overdrachtsbelasting correct wordt afgehandeld, waarna hij of zij dit communiceert met de Belastingdienst om te bepalen of je de belasting verschuldigd bent, wat het exacte bedrag is en of je mogelijk in aanmerking komt voor een vrijstelling.

Mocht er geen notariële akte zijn, dan dien je zelf binnen een maand na het officieel verkrijgen van het eigendom aangifte te doen bij de Belastingdienst. Dit kun je regelen met behulp van het aangifteformulier voor overdrachtsbelasting, verkrijgbaar bij de Belastingdienst zelf.

Wat zijn de tarieven voor overdrachtsbelasting in 2023?

In 2023 zijn er weer wijzigingen doorgevoerd in de overdrachtsbelasting. Voor vastgoedinvesteerders en kopers van tweede woningen ligt dit percentage hoger dan voor reguliere huiseigenaren. Als je van plan bent om permanent in het aangekochte huis te wonen, betaal je in 2023 een tarief van 2% over de aankoopprijs. Dus bijvoorbeeld: koop je een huis voor € 300.000, dan is het belastingbedrag € 300.000 x 0,02 = € 6.000.

Om aanspraak te maken op dit verlaagde tarief van 2%, dien je het formulier ‘Verklaring overdrachtsbelasting verlaagd tarief’ in te vullen. Daarbij is het cruciaal dat deze verklaring de notaris bereikt voor de daadwerkelijke overdracht van het huis.

Daarnaast is er in 2023 een speciale regeling voor starters. Waarbij onder bepaalde condities, zoals een maximale woningwaarde van € 440.000, zijn zij vrijgesteld van overdrachtsbelasting. Later in dit stuk lees je hier meer over.

Het tarief voor overdrachtsbelasting voor een woning waar je niet zelf woont

In 2023 is er een apart tarief vastgesteld voor onroerend goed waar men niet permanent woont. Waaronder bijvoorbeeld verhuurwoningen, vakantiehuizen, bedrijfsruimten en andere panden die niet als hoofdverblijf dienen. Het belastingpercentage voor deze categorie bedraagt 10,4%.

Specifieke voorbeelden hiervan zijn:

• Vrijstaande objecten die niet gelijktijdig met de hoofdwoning worden gekocht, zoals een afzonderlijk aangeschafte garage of een apart gekochte tuin;
• Een tweede woning of recreatiewoning, inclusief stacaravans op recreatiegebieden;
• Vastgoed met als doel verhuur;
• Bedrijfsfaciliteiten; Een perceel waar je zelf een huis op laat construeren;
• De aanschaf van een aanlegplaats en het omliggende water bij woonboten.

Starters zijn ontheven van overdrachtsbelasting

In 2023 zijn er bepaalde voordelen voor woningkopers die tussen de 18 en 35 jaar oud zijn. Ze kunnen namelijk onder specifieke voorwaarden vrijgesteld worden voor overdrachtsbelasting.
De voorwaarden zijn als volgt:

• Je moet tussen de 18 en 35 jaar zijn op de dag van de overdracht.
• De aangeschafte woning moet bedoeld zijn als je hoofdverblijf, dus niet voor zaken zoals verhuur of als vakantiehuis.
• De totale aankoopprijs, inclusief eventuele bijgebouwen of extra grond, mag niet boven de € 440.000 uitkomen.
• Je mag niet eerder hebben geprofiteerd van deze specifieke startersregeling. Mocht je eerder een woning hebben aangeschaft zonder deze regeling en voldoe je nu wel aan deze criteria? Dan kun je toch profiteren van deze regeling voor je nieuwe aankoop.
• Een kanttekening: als je samen met een ander een huis koopt, moeten jullie beiden aan deze eisen voldoen om beide van de regeling te profiteren. Als slechts een van jullie kwalificeert, wordt de vrijstelling alleen toegepast op het deel van de koper die voldoet aan de voorwaarden. Bijvoorbeeld, als jullie beiden voor de helft eigenaar zijn, wordt de belasting van 2% alleen toegepast op de helft van de waarde van het huis.

Hoe kun je van deze regeling profiteren?

Om aanspraak te maken op deze startersvrijstelling, dien je het formulier ‘Verklaring overdrachtsbelasting startersvrijstelling’ van de Belastingdienst in te vullen. Zorg ervoor dat dit ingevulde en ondertekende formulier voor de overdracht bij de notaris ligt, zodat het kan worden opgenomen in de overdrachtsakte.

Wat als je besluit deze regeling later te benutten?

Sommige kopers willen de vrijstelling bewaren voor een toekomstige aankoop, bijvoorbeeld als ze denken in de toekomst een duurder huis te kopen (maar nog steeds onder de € 440.000). Als je besluit dit keer geen vrijstelling toe te passen, is het wel van belang dat je later nog steeds aan de criteria voldoet. In dat geval betaal je nu het reguliere tarief van 2%.

Is overdrachtsbelasting aftrekbaar?

Nee, overdrachtsbelasting is niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Echter, de overdrachtsbelasting en andere bijkomende kosten bij de aankoop van een woning kunnen wel van invloed zijn op de hoogte van je hypotheek en eventueel de hypotheekrenteaftrek. Het is altijd verstandig om specifiek advies te vragen bij een financieel adviseur of belastingconsulent over jouw situatie.

Overdrachtsbelasting bij schenkingen en erfenissen

Naar aanleiding van veelgestelde vragen over familietransacties in onroerend goed, hebben we informatie ingewonnen bij Makelaar Tuitjenhorn. Wanneer onroerend goed wordt geschonken of geërfd, kan men denken dat overdrachtsbelasting verschuldigd is, net zoals bij een normale aankoop. Echter, in het geval van schenkingen en erfenissen is niet de overdrachtsbelasting, maar de schenk- of erfbelasting van toepassing. Het is dus van groot belang om te weten welke belastingregels gelden in specifieke situaties, vooral bij overdrachten binnen een familie, om onverwachte kosten of juridische complicaties te voorkomen.

Gevolgen overdrachtsbelasting voor de toekomst

Wijzigingen in de overdrachtsbelasting hebben de Nederlandse vastgoedmarkt altijd beziggehouden. Deze belasting, die betaald wordt bij de aankoop van een woning, heeft altijd een aanzienlijke invloed gehad op de beslissingen van zowel kopers als verkopers. Elke keer wanneer er wijzigingen zijn rijst de vraag: wat betekent deze verandering voor de toekomst van de woningmarkt? Zullen de prijzen stabiliseren, stijgen of juist dalen? En hoe zal de bereikbaarheid van woningen voor starters en investeerders veranderen? Vind je dit een interessant onderwerp dat vind je het wellicht interessant om dit artikel te lezen van het kadaster.

Tot slot

We hopen dat je nu geheel thuis bent in wat overdrachtsbelasting inhoud en wat daar bij komt kijken. Heb je toch nog vragen, schroom niet om contact op te nemen, Makelaarnetwerk Nederland staat voor je klaar. Wellicht dat jouw vraag uiteindelijk een waardevolle toevoeging kan leveren aan dit artikel. Vergeet niet bovenaan in de rekentool jouw overdrachtsbelasting te berekenen.