Eigenwoningforfait 2024: Wat verandert er voor jou?

Wat is het eigenwoningforfait (EWF) precies?

Je hebt vast al gehoord dat het eigenwoningforfait (EWF) zal in 2024 weer veranderen ten opzichte van 2023. Wat is eigenwoningforfait ook al weer precies? Dit is een bedrag dat je als woningeigenaar moet betalen over de WOZ-waarde van je woning, boven een bepaald bedrag. Het EWF is bedoeld om te voorkomen dat woningeigenaren profiteren van de stijgende waarde van hun woning zonder dat ze hierover belasting betalen en voor het woonvoordeel dat huiseigenaren hebben, omdat ze geen huis hoeven te huren. In dit artikel leggen we uit hoe het eigenwoningforfait wordt berekend en wat de gevolgen zijn van de wijzigingen in 2024. We geven ook tips om de impact van de wijzigingen op jouw belastingaangifte te berekenen.

Voor wie geldt het?

Het eigenwoningforfait in 2024 geldt voor alle woningeigenaren die hun woning als hoofdverblijf gebruiken. Dit betekent dat het eigenwoningforfait ook geldt voor woningeigenaren die een woning hebben gekocht voor verhuur, maar deze woning zelf ook als hoofdverblijf gebruiken. Zij betalen dan EWF voor het gedeelte waarin zij zelf wonen. Het deel van de woning dat verhuurd wordt, kan onder een andere fiscale behandeling vallen. Het is belangrijk op te merken dat, naast het betalen van het EWF voor het deel van de woning dat als hoofdverblijf dient, de eigenaar ook belast kan worden op de huurinkomsten van het verhuurde deel van de woning.

Het EWF geldt niet voor woningeigenaren die hun woning verhuren en deze woning niet als hoofdverblijf gebruiken. Deze woningeigenaren betalen wel inkomstenbelasting over de huurinkomsten.

Voorbeelden:

  • Een persoon die een woning heeft gekocht om in te wonen, betaalt het EWF.
  • Een persoon die een woning heeft gekocht om in te wonen en deze woning ook verhuurt, betaalt het eigenwoningforfait voor dat gedeelte dat hijzelf als hoofdverblijf gebruikt.
  • Een persoon die een woning heeft gekocht om te verhuren en deze woning niet als hoofdverblijf gebruikt, betaalt geen EWF, maar wel inkomstenbelasting over de huurinkomsten.

Basisberekening

Het eigenwoningforfait wordt berekend op basis van de WOZ-waarde van de woning. De de overheid past regelmatig het percentage en de regels voor het EWF aan. Dit gebeurt meestal als onderdeel van het jaarlijkse belastingplan en is afhankelijk van verschillende economische en politieke factoren. Hieronder vind je de formule voor de berekening.

Hoe wordt het eigenwoningforfait berekend?

  1. Eigenwoningforfait = WOZ-waarde x Forfaitpercentage
  2. WOZ-waarde: De WOZ-waarde is de geschatte waarde van je woning op de peildatum, meestal 1 januari van het voorgaande jaar. Deze waarde wordt vastgesteld door de gemeente waarin je woont en wordt vermeld op de WOZ-beschikking die je jaarlijks ontvangt.
  3. Forfaitpercentage: Het forfaitpercentage wordt jaarlijks door de overheid vastgesteld en kan variëren. Het percentage wordt toegepast op de WOZ-waarde om het bedrag van het eigen woning forfait te berekenen.

Bijvoorbeeld, als de WOZ-waarde van je woning €250.000 is en het forfaitpercentage voor dat jaar is vastgesteld op 0,6%, dan is de berekening als volgt:

Eigenwoningforfait = €250.000 (WOZ-waarde) x 0,6% (forfaitpercentage) = €1.500 per jaar.

Dit bedrag wordt beschouwd als een fictief inkomen dat je moet aangeven bij je belastingaangifte. Het wordt opgeteld bij je belastbaar inkomen en kan invloed hebben op de hoogte van de inkomstenbelasting die je verschuldigd bent.

Maak gebruik van de rekentool eigenwoningforfait om dit voor jou te berekenen.

Houd er rekening mee dat er uitzonderingen en regels zijn die van toepassing kunnen zijn op specifieke situaties, zoals bijvoorbeeld het bezit van meerdere woningen of woningen met een lagere WOZ-waarde. Daarom is het verstandig om altijd de meest recente informatie en belastingregels van de Belastingdienst te raadplegen of professioneel belastingadvies in te winnen voor jouw specifieke situatie.

Aftrekposten EWF

Er zijn een aantal aftrekposten die het eigen woning forfait kunnen verlagen of zelfs nihil maken. Deze aftrekposten zijn:

  • Schulden: de hypotheekschuld, leningen voor verbouwingen en overwaarde.
  • Vermogensbelasting: vermogensbelasting over de eigen woning.
  • Waarderingsgrondslag: WOZ-waarde van de woning, minus de schulden.

Wat zijn de wijzigingen in eigenwoningforfait in 2024?

In 2024 zijn er weinig wijzigingen doorgevoerd in het eigen woning forfait.
De belangrijkste wijziging is:

  • De categorie woningen die 0.35% eigenwoningforfait betalen is verruimd van woningen met een waarde tot 1.200.000 naar woningen met een waarde tot 1.320.000
  • Het eigenwoningforfait bij woningen met een waarde boven 1.300.000 euro wordt aangepast.
    Dit wijzigt naar: € 4.620 + 2,35% van de waarde van de woning boven € 1.320.000

Aftrek op de Eigenwoningforfait

Als u een minimale of geen hypotheekschuld heeft op uw eigen woning, komt u in aanmerking voor een vermindering op het Eigenwoningforfait. In situaties waar de hypotheekschuld laag is, is de betaalde hypotheekrente doorgaans ook laag. Vaak resulteert dit in een situatie waarbij het Eigenwoningforfait het bedrag aan aftrekbare kosten overstijgt. In zo’n geval biedt de Belastingdienst een aftrek op het Eigenwoningforfait.

Er zijn echter enkele situaties waarin u mogelijk niet in aanmerking komt voor deze aftrek. Dit kan het geval zijn als u:

  • Rente en kosten voor uw hypotheek vooruitbetaald of achteraf betaald heeft,
  • Een lening heeft afgesloten bij uw werkgever.

Afbouw aftrek ‘geen of kleine eigenwoningschuld’

In 2023 houdt dit in dat 83,33% van het verschil tussen het Eigenwoningforfait en de aftrekbare kosten zoals hypotheekrente in aanmerking wordt genomen voor de aftrek. In 2024 wordt dit percentage verlaagd naar 80%.

Deze aftrek vermindert elk jaar met 3,33%, tot aan het jaar 2048. Na 2048 zal er geen aftrek meer zijn voor de eigen woning in situaties waarin het Eigenwoningforfait hoger is dan de aftrekbare kosten.

Hoe kun je jouw eigenwoningforfait voor 2024 berekenen?

Voor het berekenen van jouw eigenwoningforfait in 2024 kun je eenvoudig deze rekentool gebruiken:
Je hebt hiervoor de jaarinkomens van jou en jouw partner nodig alsmede de WOZ waarde van de woning. Wanneer je deze invult komt automatisch het forfait voor 2024 in het resultaatvenster.

Een vergelijking met andere landen

Het eigenwoningforfait in Nederland is relatief hoog in vergelijking met andere landen. In veel landen is er geen EWF, of is het tarief veel lager.

Vergelijking met andere landen

In België is er geen EWF. In Duitsland is het eigenwoningforfait 0,50% voor woningen tot € 200.000, en 1,50% voor woningen boven € 200.000. In Frankrijk is het eigenwoningforfait 0,25% voor woningen tot € 1,3 miljoen, en 1,25% voor woningen boven € 1,3 miljoen.

Het eigen woning forfait in Nederland is relatief hoog in vergelijking met andere landen. Dit betekent dat woningeigenaren in Nederland relatief veel belasting betalen over de waarde van hun woning.

Mogelijke gevolgen voor woningmarkt in 2024

Het is nog te vroeg om te zeggen wat de exacte gevolgen van de wijzigingen in eigenwoningforfait 2024 voor de woningmarkt zullen zijn.